“Evlenmeyi reddetmek suç değil!”

Tarih: 2 Ekim 2025 Perşembe 18:17

ABDULLAH ÖZTÜRKMEN

Son yıllarda Türkiye’de sıkça gündeme gelen “evlenmek istemeyen kadınların öldürülmesi” vakaları, toplumun en temel kurumlarından biri olan ailenin psikolojisi ve toplumsal değerler açısından derin bir kriz alanına işaret etmeye devam ediyor. Uzman Çocuk Gelişimi ve Aile Danışmanı Yonca Yiğit, evlenmek istemeyen kadınların öldürülmesi vakalarını aile psikolojisi ve toplumsal değerler bağlamında değerlendirdi. Uzman Çocuk Gelişimi ve Aile Danışmanı Yonca Yiğit, bu sorunun yalnızca bireysel öfke patlaması değil, toplumsal ve kültürel kalıpların bir sonucu olduğuna dikkat çekti.

“MESELE CİNSİYET DEĞİL, TAHAKKÜMCÜ ZİHNİYET”

Yiğit, bireyin evlenme kararının temel bir insan hakkı olduğunu vurgulayarak şunları söyledi,

“Evlilik kararı, bireysel özgürlük kapsamında değerlendirilmelidir. Bir kişinin kendi yaşamına dair seçim yapma hakkı vardır. Buna rağmen reddedilmeye tahammül edemeyen bireylerin şiddete yönelmesi yalnızca aile kurumunun sağlıklı işleyişini değil, toplumun ruh sağlığını da tehdit ediyor.” Yiğit, bu olgunun yalnızca kadın, erkek karşıtlığıyla açıklanamayacağını belirterek, reddedilmeyi kişisel saldırı olarak algılayan benmerkezci ve tahakkümcü zihniyetin sorunun temeli olduğuna dikkat çekti ve sözlerine şöyle devam etti,  “Şiddetin faili çoğunlukla erkek olsa da, reddedilme karşısında kontrolünü kaybeden kadın örnekleri de var. Burada mesele cinsiyet değil; bireylerin erken çocukluktan itibaren kazandıkları bağlanma stilleri, öfke kontrol becerileri ve sosyal öğrenme süreçleridir.”

 “REDDEDİLMEYİ ONUR MESELESİ HALİNE GETİRİYORLAR”

Psikolojik açıdan incelendiğinde, reddedilmeyi kabullenemeyen bireylerde yoğun kaygı, öfke patlamaları ve kontrol kaybı görüldüğünü ifade eden Yiğit, bunun özellikle ataerkil kültürlerde daha belirgin olduğuna işaret etti. Yiğit, “Evlenme teklifinin reddedilmesi, birey tarafından ‘kişisel değer kaybı’ olarak yorumlanıyor. Bu algı, bireyi şiddete yöneltebiliyor. Dolayısıyla kadın cinayetleri, yalnızca bireysel bir öfke sorunu değil; toplumsal öğrenmenin ve yanlış aile içi rol aktarımının sonucudur” dedi.

 “EVLİLİK REDDİ TEHDİT OLARAK GÖRÜLÜYOR”

“Sosyolojik açıdan evlenmeyi reddetme hakkının modern toplumlarda bireysel özgürlüğün temel göstergelerinden biri” diyen Yiğit, “ Türkiye’de evliliğin hâlâ toplumsal kabul görmenin bir aracı olarak sunuluyor. Bireylerin evliliği reddetmesi, aileye ve topluma yönelmiş bir tehdit gibi algılanıyor. Bu zihniyet, bireysel tercihler ile toplumsal baskı mekanizmalarının çatışmasına neden oluyor ve şiddeti doğuruyor” şeklinde konuştu.

“KADIN CİNAYETLERİ HALK SAĞLIĞI SORUNUDUR”

Yiğit, bu konunun yalnızca hukuki bir mesele değil, aynı zamanda halk sağlığı sorunu olduğunun altını çizerek caydırıcı politikaların önemine dikkat çekti. Yiğit, “Caydırıcı yasal düzenlemelerin yetersizliği, faillere verilen iyi hal indirimleri ve etkisiz koruma mekanizmaları şiddeti besliyor. Uluslararası hukukta kabul edilen ‘sıfır tolerans’ yaklaşımı uygulanmadıkça bu kültür kırılmayacak” diye konuştu. Yiğit, çözümün bireysel, toplumsal ve yapısal düzeyde bütüncül politikalarla mümkün olacağını ifade ederek şu önerilerde bulundu, “Erken yaşta değerler eğitimi, duygusal düzenleme becerilerinin kazandırılması, toplumsal cinsiyet eşitliğinin yaygınlaştırılması, caydırıcı devlet politikalarının hayata geçirilmesi.”