Ülkemizin son zamanlarda etkisi altına girdiği soğuk hava dalgası, Türkiye’nin çoğu illerinde kuvvetli kar yağışlarına ve don olaylarına neden olmakta. Soğuk hava dalgasının etkisine giren Mersin’in ilçelerinde de akşamları zaman zaman eski değerli dereceler ölçülebilmekte. Havaların soğumasıyla birlikte zirai don uyarısında bulunan Mersin Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Necmi Birim, çiftçinin zirai don karşısında alabileceği tedbirleri açıkladı.
Haber: Sevcan Akgül
Türkiye, son günlerde soğuk hava dalgasının etkisi altına girmiş durumda. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, hava sıcaklıklarının düşmesiyle birlikte birçok ilde zirai don uyarısında bulundu. Yapılan açıklamada, “Ege ve Akdeniz bölgelerinde kıyılarda hafif, iç kesimlerinde orta kuvvette, yükseklerinde kuvvetli zirai don olayı beklendiğinden çiftçilerimizin ve ilgililerin dikkatli ve tedbirli olması gerekmektedir” denildi. Meteorolojik tahmine göre, tarımsal faaliyetlerin devam ettiği Ege ve Akdeniz bölgelerinde 20 Ocak 2022 tarihinden itibaren 23 Ocak Pazar gününe kadar gece ve sabah saatlerinde kıyılarda hafif, iç kesimlerinde orta kuvvette, yükseklerde kuvvetli, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde ise orta ve yer yer kuvvetli zirai don olayı bekleniyor. Don olayı bitkisel üretimi olumsuz olarak etkileyen en önemli doğal afetlerden birisidir. Özellikle son haftalarda ülkemizin etkisi altına girmiş olduğu soğuk hava dalgasıyla birlikte ziraat ürünleri ciddi zararlar görmektedir. Don olayının önceden tahmini üretim açısından hayati önem taşımaktadır. Yer yüzeyinin radyasyon ve kondüksiyon ile aşırı soğumasına neden olan olaylar donun oluşması için elverişli temel koşulları sağlarlar. Özellikle belirli bir yerin soğuk ve kuru bir polar hava kütlesi tarafından doldurulması, havanın açık ve sakin olması, atmosferin su buharı oranının düşük olması, karasal bir sıcaklık rejimi don için elverişli koşulları oluştururlar.
Türkiye’de Soğuk hava dalgasının hakim olmasıyla birlikte Mersin’de de etkisinin görüldüğünü ve hatta yer yer bazı ilçelerde gece saatlerinde termometrelerin eksili değerler gösterebileceğini kaydeden Mersin Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO)Başkanı Necmi Birim, “Küresel ısınma sonucu değişen mevsim koşulları tarımsal üretimi olumsuz etkiliyor. Geçen yıl yaşanan kuraklık ve diğer doğal afetler nedeniyle bölgemizde bazı ürünlerde rekolte düşüşleri oldu. Şimdi ise soğuk hava dalgasının getireceği zirai don riski de üreticilerimizi tedirgin etmektedir. Sıcaklığın gün içinde düşüşü genellikle öğleden sonra başlayıp, gece yarısından itibaren kritik seviyenin altına düşer. Sıcaklığın en düşük olduğu saatler sabaha yakın saatler olup genellikle gün doğumundan hemen önce dondurucu değere ulaşmaktadır. İşte bu olaya zirai don olayı denir. Bitkisel ürünleri, soğuk hava atmosferinde oluşabilecek don olayından korumak için çok çeşitli yöntemler uygulanmaktadır. Mersinli çiftçilerimizin bu hafta içerisinde zirai don tehlikesine karşı teyakkuzda olmaları gerekmektedir. Meteoroloji müdürlüğünün verileri doğrultusunda tüm Mersin ilimizde geceleri 2-5 derece, gündüzleri 9-12 arası seyrederken, Gülnar, Erdemli, Tarsus ve Çamlıyayla ilçelerimizde geceleri -1 ile -3 dereceleri civarı olduğu gözlenmektedir” şeklinde konuştu.
ZİRAİ DONA KARŞI ALINABİLECEK TEDBİRLER
Zirai donla ilgili olarak bilgilendirmelerde bulunduktan sonra alınabilecek tedbirleri ise şu şekilde sıraladı; “Tedbir olarak birçok yöntem, geniş alanlara sahip, ekonomik yönden güçlü şirketlerin veya üreticilerin uygulayabilecekleri (Rüzgar pervanesi, Sisleme sistemleri vb) pahalı yöntemler olsa da, bölgemizde orta ölçekli bir üreticinin uygulayabileceği basit yöntemler vardır. Bunları şöyle sıralayabiliriz; Hava sıcaklığı gece yarısında saat 11 30’dan önce 2 ila 4 °C’ye yaklaştıysa hemen damla sulama sisteminin çalıştırılarak sulama yapılması gereklidir. Yeraltı sularının (kuyu suyu) kışın ortalama sıcaklığı 14-15 °C’dir ve enerjili su olduğu için uygulandığı toprağa sıcaklığı radyasyonla yayar, bir buhar ortamı oluşturur. Saman balyaları hakim rüzgarın estiği istikamette ateşe verilir, oluşan duman bulutu soğuk radyasyonunun çökmesine engel olur. Soğuk stresine karşı en az bir hafta öncesinden meyve ağaçlarına Çinko ve Bor içeren yaprak gübrelerinin kaliteli deniz yosunu ile birlikte verilmesinden fayda sağlanabilir. Tarsim sigortası kapsamında üreticilerimizin tüm doğal afet risklerine karşı ürünlerini en az 7 gün (Poliçenin aktif olabilmesi için) öncesinden sigortalamaları gerekmektedir. Doğaya bağlı bir sektör olan tarımsal faaliyetlerde özellikle meyve bahçeleri tesis edilirken bütün doğal riskler dikkate alarak planlanmalı, rüzgar kıran ağaçlarla çevrilmeli, yer altı sularıyla sisleme ve sulama dahil sağlıklı bitki besleme yöntemlerine varıncaya kadar alınacak tüm önlemlerin yanı sıra sigorta kapsamına da alınması çok önemlidir.”
Yorumlar (0)
